albo raczej
  • przyszłom i wyszłom?
    11.03.2002
    11.03.2002
    Spotkałam się kiedyś w dość starym wydaniu podręcznika gramatycznego z formą czasu przeszłego liczby pojedynczej czasu nijakiego (np. przyszłom, wyszłom itd.). Czy taka forma jest nadal poprawna? Kojarzy mi się raczej z wymową gwarową. Jakiej formy np. w bajce dla dzieci użyłoby Słońce, Drzewko czy inna fantastyczna postać?
  • śrubstak
    5.11.2002
    5.11.2002
    Jeden z bohaterów opowiadań Żeromskiego był „prezesem najweselszej pod księżycem konfraterni tzw. śrubstaków”. Co to znaczy? Co oznacza słowo śrubstak ogólnie i w tym kontekście? Dziękuję za odpowiedź.
  • Aztatycki
    12.11.2019
    12.11.2019
    Skąd się wzięła cząstka -ty- w słowie azjatycki? Wydawałoby się, że przymiotnik od Azji powinien brzmieć azjański (a może azyjski?), jednak odkryłem, że wyraz ten jest zarezerwowany raczej dla pojęcia azjanizmu (na słowo azjański, chyba nienotowane w słownikach, natrafiłem w jakiejś powieści). Czyżby powodem użycia -ty- w przymiotniku odnoszącym się do Azji była potrzeba odróżnienia go od terminów związanych z azjanizmem, a zatem moglibyśmy mówić o jakimś sztucznym tworze językowym?
  • bezobsługowy

    26.05.2023
    22.05.2023

    Często czytam w instrukcjach, że jakieś urządzenie jest „bezobsługowe” w takim kontekście, że nie wymaga ono serwisowania. Czy jest to poprawne, czy raczej powinno się powiedzieć, że dane urządzenie nie wymaga konserwacji/serwisowania. Słowo „bezobsługowe” kojarzy mi się raczej ze stacją lub myjnią, a nie z urządzeniami.

  • broń biała czy biała broń?
    1.10.2007
    1.10.2007
    Dzień dobry!
    Mam wątpliwości dotyczące następującego związku frazeologicznego: broń biała. No właśnie, broń biała czy biała broń? Jest tu jakaś zasada czy można się kierować regułą: „tak mi lepiej brzmi”?
    Pozdrawiam
    HP
  • Certyfikat, certyfikacja
    5.06.2016
    5.06.2016
    Szanowni Państwo,
    chciałam zapytać o słowo certyfikacja. Czy można udzielić certyfikacji? Kilka razy spotkałam się z takim sformułowaniem. Wydaje mi się, że jeśli już trzeba koniecznie czegoś udzielić, to raczej certyfikatu (lub przyznać certyfikat), chociaż z drugiej strony mówi się o udzieleniu akredytacji
    Z jakimi czasownikami można rzeczownik certyfikacja łączyć? Czy można ją przeprowadzić (czy raczej proces certyfikacji?) lub jej dokonać?

    Z poważaniem
    Paulina
  • Chełm gdański
    12.02.2014
    12.02.2014
    Dobry wieczór.
    Jestem mieszkanką dzielnicy Chełm w Gdańsku od ponad 30 lat (od urodzenia). Ostatnio zwrócono mi uwagę, że błędnie używam formy z Chełmu zamiast z Chełma – a ja przyznaję, że nigdy nie usłyszałam od mieszkańców wersji drugiej (nawet w szkole). Czy uzus ma tu już pierwszeństwo przed normą?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Czy

    7.06.2022
    7.06.2022

    Coraz częściej słyszę i czytam teksty w których zamiast oraz używane jest czy. Zazwyczaj brzmi to dziwnie, z czego piszący w ogóle nie zdają sobie sprawy. Ale, czy jest poprawne?

  • dwa dopełnienia?
    30.09.2012
    30.09.2012
    Szanowni Państwo!
    W tłumaczeniu z języka angielskiego zobaczyłem: „Telewizja pokazała premiera z kochanką, jak przeżywa drugą młodość (…)”. Czy nie lepsze: „Telewizja pokazała, jak premier z kochanką przeżywa (…)”? W pierwszym zdaniu jest i dopełnienie („premiera z kochanką”) i zdanie dopełnieniowe („jak przeżywa”), a tylko na jedno jest miejsce. Czy formy te dzieli jedynie upodobanie stylistyczne lub rejestr (podejrzewałbym dopuszczalność pierwszej w mowie potocznej)?
    Z wyrazami szacunku,
    Jeremi Ochab
  • elegancko o czynnościach fizjologicznych
    15.04.2013
    15.04.2013
    Witam,
    w SJP jest opisanych wiele czynności fizjologicznych, w tym „wydalić gazy trawienne wydając przy tym charakterystyczny odgłos”. Jak w praktyce powinniśmy nazwać taką czynność? W słowniku znalazłem pierdzieć jako wulgarne oraz prukać jako potoczne. Słowa purkać nie znalazłem. Pouczenie 2-letniego dziecka: „Córeczko, jeśli zdarzy Ci się wydalić gazy trawienne, wydając przy tym charakterystyczny odgłos, wypada powiedzieć: przepraszam”, raczej będzie mało praktyczne.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego